خرگوشها تخمك‌گذاري القايي دارند . اين بدين معني است كه براي تخمك گذاري ، حضور جنس نر و يا تحريك جفت‌گيري لازم است . سيكل فحلي در خرگوشها خيلي واضح نيست ، بلكه آنها يك ريتم توليد مثلي دارند كه شامل دو فاز است :
يك فاز پذيرش 14 ـ 12 روزه كه در اين مدت خرگوشها تمايل به جفت‌گيري دارند
و يك فاز عدم پذيرش 2 ـ 1 روزه كه در اين مدت اجازه جفت‌گيري داده نمي‌شود .
تخمك‌گذاري تقريبا ً 10 ساعت پس از جفت‌گيري و در نتيجه تحريك انجام شده ، صورت مي‌پذيرد . در هنگام جفت‌گيري مي‌بايست خرگوش ماده را به قفس نر منتقل نمود ، در غير اينصورت ممكن است نزاع صورت گرفته و يا اينكه خرگوش نر تمايلي به جفت‌گيري نداشته باشد . عواملي وجود دارند كه بر طول اين دو فاز مؤثر هستند كه از جمله آنها مي‌توان به وارد زير اشاره نمود :
تغذيه
كه اگر مناسب نبوده و انرژي ، پروتئين و مواد معدني كافي را تأمين ننمايد ، باعث طولاني‌تر گشتن فاز عدم پذيرش مي‌گردد .
نور
با افزايش طول روز فعاليت جنسي آغاز مي‌گردد . اصولا براي اينكه فاز پذيرش آغاز گردد حداقل به 14 ساعت روشنايي نياز مي‌باشد و اين امر نشان‌دهنده آنستروس فصلي در خرگوش است ، بدين ترتيب كه در شرايط نگهداري حيوان در خارج از منزل ، حول و حوش ماههاي اسفند و فروردين توليد مثل آغاز گرديده و حوالي ماههاي شهريور و مهر خاتمه مي‌يابد . در شرايط نگهداري حيوان داخل منزل محدوديت توليد مثلي فوق وجود ندارد و در تمام طول سال ريتم توليد مثلي مي‌تواند حضور داشته باشد .
درجه حرارت
با افزايش درجه حرارت ، فعاليت جنسي افزايش مي‌يابد كه البته مناسبترين دما در اين حالت 15 تا 20 درجه سانتيگراد مي‌باشد .
تحريكات جنسي
در گله‌هايي كه خرگوشهاي نر و ماده بصورت توأمان نگهداري شده و حضور يكديگر را حس مي كنند ، فاز پذيرش جنسي زودتر آغاز مي‌گردد .
اندازه
خرگوشهاي نژاد كوچك زودتر (حدود 4 ماهگي) از نژادهاي بزرگ (حدود 6 ـ 5 ماهگي) به بلوغ جنسي مي‌رسند .
جنس
خرگوشهاي ماده نسبت به نرها زودتر بالغ مي‌شوند .
آبستني و زايمان
طول دوره آبستني در خرگوش 30 تا 32 روز است . حدود روز 28 پس از جفت‌گيري مي‌بايست يك جعبه زايمان (Nest box) در داخل قفس خرگوش ماده قرار داد . چرا كه در هفته آخر آبستني خرگوش ماده ، موهاي ناحيه شكم خود را كنده و بعنوان بستر در داخل جعبه زايمان قرار مي‌دهد . در اين حالت دهان حيوان پر از گلوله‌هاي مو مي‌باشد و اين عمل لانه‌سازي (Nest building) وي ممكن است با خارش اشتباه گردد . زايمان معمولا ً در طول شب صورت مي‌گيرد و نوزادان بدون مو و فاقد قدرت بينايي و شنوايي و به تعداد 8 ـ 5 عدد بدنيا مي‌آيند . چشمهاي آنها در حدود 10 روزگي گشوده مي‌شود و از روز سوم پوشش بدنشان شروع به رشد مي‌كند . بچه خرگوشها معمولا در حدود 3 هفتگي از جعبه زايمان خارج شده و بتدريج شروع به خوردن غذاهاي جامد مي‌كنند . طول شيرخوارگي معمولا 4 تا 6 هفته است .
آبستني كاذب
طول آبستني در خرگوش 32 ـ 30 روز است . حال اگر خرگوش ماده جفت‌گيري نكند ولي به علت تحريك جنسي تخمک آزاد گردد ، در اينصورت جسم زرد ايجاد شده و بر روي تخمدان باقي مي‌ماند كه باعث ايجاد علايم آبستني در حيواني كه جفت‌گيري نكرده مي‌گردد . اين حالت معمولا ً 18 روز طول مي‌كشد .
سایر مقالات
بدون دیدگاه